روز جمعه 11 تیرماه 1395 خبری ناگوار مبنی بر وقوع حادثه در دره کمجل انتشار یافت، اخبار حاکی از این بود که سقوطی رخ داده و حال دو نفر وخیم گزارش میشد ….
این گزارش بر مبنای گفتههای افراد تیم حادثهدیده، تیمهای کوهنوردی نزدیک به محل که به یاری حادثه دیدگان شتافتند و تیم های نجات اعزامی که دلایل احتمالی سقوط را بررسی نمودند تا علت اصلی کشف و به نظر شما همراهان برسد به امید اینکه از تکرار آن جلوگیری به عمل آید تهیه شده است.
روز پنجشنبه 10 تیر1395 ساعت 9 صبح دو تیم جهت پیمایش دره کمجل (یک تیم از تهران به تعداد 6 تن و دیگری از مازندران به تعداد 9 تن) در محل نگهبانی سد سیاه بیشه حضور دارند، به ترتیب تیم تهران در ساعت 14 و تیم مازندران ساعت 15 پیمایش خود را از ابتدای دره آغاز میکنند، پس از رسیدن تیم مازندران به تیم اول حوالی آبشار هشتم مشاهده میگردد تنها عضو خانم این تیم به دلیل مشکلات پیشآمده که ریشه قبلی داشته از ناحیه یکی از دستان جهت انجام اقدامات با مشکل مواجه است که در این راستا از تیم دوم پشتیبانی دریافت میکنند، هر دو تیم حدود ساعت 18:30 در محل شبمانی اقدام به برقراری کمپ مینمایند.
جمعه 11 تیر ابتدا تیم مازندران حرکت خود را حدود ساعت 9 آغاز و سپس تیم دوم کمی بعد اقدام به ادامه پیمایش مینمایند و ظاهراً به دلیل ابراز ناراحتی از ناحیه دست خانم مذکور یکی از همراهانشان که نسبت برادری با ایشان داشته اقدام به همراهی وی در فرود به روش حمل مصدوم مینماید (طبق گفته مطلعین بهطوری که خودش پایینتر از مصدوم قرار داشته و ظاهراً توسط خود حمایت به ابزار فرود وی متصل بوده)، حدود چهار یا پنج فرود به این روش انجام میپذیرد اما حوالی ساعت 14 در آبشار شماره 23 به طول 30 متر (بر اساس نقشه ترسیمشده در اکتبر 2013) شرایط تغییر میکند و هر دو به همان روش حمل مصدوم پس از اقدام به فرود بقیه نفرات تیم در حال پائین آمدن با طناب میباشند که به یکباره پس از رد کردن کلاهک معلق از فاصله حدود 21 تا 23 متری سقوط میکنند و برخورد سخت به زمین، درحالیکه طناب به ابزار فرود مصدومان متصل است و از جایی هم پاره نشده!!!
نقشه فنی دره کمجل (ترسیم: حسین شایگان)
«محل حادثه با هاله قرمز مشخص گردیده است»
این در حالی است که تیم مازندران ساعت 14:30 از دره خارجشده و در حال جمعآوری لوازم برای خروج از منطقه است، دیگر افراد تیم بلافاصله اقدام به کمکرسانی مصدومان مینمایند و خبر وقوع حادثه به بیرون مخابره میشود و طی تماسی با مرکز پاسخگویی اضطراری 112 هلالاحمر چالوس اعلام میگردد که تیم دره نوردان مازندران پایینتر از آنها در حال پیمایش هستند و همین امر سبب تسریع در یافتن نزدیکترین تیم به آنجا جهت کمکرسانی میگردد.
خبر وقوع حادثه حدود ساعت 16 به تیم پایین دره با سرپرستی البرز مولانا اطلاع دادهشده و اقدامات ذیل جهت کمکرسانی انجام میگردد (در اینجا اقدامات مهمتر ذکر گردیده).
1. با عزیمت به منطقه هزار چم که اشراف به برخی مناطق دره داشته و طی تماس تلفنی مبنی بر روشن کردن آتش توسط تیم حادثهدیده موقعیت ایشان شناساییشده و مسیر تقریبی رسیدن به محل حادثه از مجاورت دره بررسی میگردد.
- طی تماس تلفنی با افراد و سازمانهای مربوطه موفق میگردند تیمی از کوهنوردان البرز که در منطقه نمکآبرود بودهاند را شناسایی و درخواست کمکرسانی در این امر را نمایند (درخواست تیم پشتیبانی از تهران و البرز به دلیل یکطرفه بودن محور کرج چالوس میسر نمیگردد).
- موفق به یافتن یک راهنمای محلی گردیدند که با هدایت ایشان و با ادامه ارسال علامتهای درخواست کمک (آتش ، صدا و …) توسط تیم حادثهدیده محل ایشان کشف گردید.
پس از رسیدن نیروهای پایگاه امداد جادهای ندا تیم نجات به دو گروه تقسیم میگردد و اولین تیم متشکل از راهنما و چهار تن از افراد تیم مازندران در ساعت 19:15 و تیم دوم متشکل از دو تن از اعضا تیم مازندران و سه تن از اعضا امداد و نجات در ساعت 19:40 به محل حادثه میرسند و نحوه دسترسی به تیم پشتیبان در پایین دره اعلام میشود و همزمان عملیات احیا قلبی ریوی بر روی مصدوم وخیم حادثه (خانم زهره زلفی) صورت میگیرد که متأسفانه به دلیل شدت لطمات وارده بینتیجه باقیمانده و وی فوت میکند (پزشکی قانونی علت فوت را خونریزی داخلی اعلام مینماید).
ساعت حدود 21 تیم داوطلب هیمالیانوردان استان البرز به سرپرستی یونس رضاخانی و چهار تن از همراهان به محل حادثه میرسند و جهت جلوگیری از وخامت حال مصدوم تلاش برای تخلیه وی و همراهان از محل صورت میگیرد و تنها دو تن از همتیمیهای متوفی همراه لوازم افراد تیم در محل باقی میمانند، عملیات انتقال مصدوم از مسیر پاکوب جنگلی ساعت 00:30 بامداد به پایان میرسد.
در ساعات اولیه انتشار خبر حادثه و به دستور اداره کوهستان سازمان امداد و نجات جهت پشتیبانی و انتقال آسیب دیدگان قرار است تیم دره نوردان و نجات کوهستان از استان البرز بهعنوان استان معین مازندران به منطقه اعزام و شبانه اقدام به ورود به دره و خارج کردن اعضای تیم حادثهدیده نماید لذا یکطرفه بودن مسیر از مرزنآباد به کرج اعزام تیم را تا ساعت 00:30 بامداد به تأخیر انداخت، بدین منظور تیم پس از دریافت مجوز و ابلاغ قانونی جهت انجام عملیات با در اختیار گرفتن یک دستگاه تویوتا هایلوکس به سمت سیاهبیشه اعزام گردید که در همان ابتدا خبر موفقیت در خروج مصدوم دریافت شد و اینکه نفر متوفی در محل بجا مانده است و میبایست از دره خارج گردد لذا به جهت تاریکی هوا و مه غلیظ که منطقه را فراگرفته قرار میشود تا تیم با ریسک پیمایش و عملیات شبانه مواجه نشده و در پایگاه امداد ندا مستقر میگردد.
شنبه 12 تیرماه 1395 ساعت 8:10 پس از برطرف شدن مه حرکت به سمت محل آغاز میشود و خبری مبنی بر دستور نیروی انتظامی میرسد که تا رسیدن مأمورین تیم اجازه حرکت ندارد، پس از مدتی صبر نهایتاً تیم به سمت محل حادثه از مسیر پاکوب حرکت میکند و در محل مستقر میگردد، بلافاصله دو تن از اعضا تیم نجات از مسیری که توسط یکی از اعضا تیم حادثهدیده معرفی میگردد (از سمت چپ آبشار) جهت بررسی فنی به بالای آبشار مراجعه کرده و با بررسی اولیه دو موضوع جلب نظر میکند:
1. حلقه نسبتاً بزرگ کارگاهی که از آن اقدام به فرود شده بود.
2. استفاده از دو عدد طنابچه و عبور مستقیم از صفحه رول که با توجه به لبه تیز در سایش بود، در نهایت پس از بازدید کل سیستم اعم از طناب، کارگاه، محل سقوط و شبیهسازی سیستم فنی حادثه بر اساس شواهد و توضیحات یکی از افراد تیم حادثهدیده (و دریافت جزئیات بیشتر که از زبان مصدوم بیانشده) با اطمینان بالایی میتوان گفت نفر طناب ریز از گره دو سر طناب (زیپ لاین بند) برای اتصال دو طناب دینامیک استفاده نموده و اعضا جهت فرود از سیستم اُپن استاتیک بلاک و بر روی یکرشته اقدام به فرود کردهاند که دراینبین با توجه به وزن نفرات گره محکم و از حجم آن کاسته شده، این امر در آخر و با توجه به وارد آمدن وزن دو نفر و اضافه کردن بزرگی سوراخ حلقه فرود باعث شده تا گره از پشت حلقه به جهت دیگر آمده و طناب بهصورت قرقره در کارگاه عمل کند تا منجر به سقوط گردد و طناب دیگر(لاین کشش) بالا رفته که به دلیل وجود گره بهواسطه اتصال طناب دیگری در انتها لاین کشش در کارگاه گیر کرده است (تصویر کارگاه ضمیمه بالا است).
گره دو سر طناب (زیپ لاین بند)
همزمان تیمی به سرپرستی آقای حامد حسینی به همراه تعدادی از کوهنوردان در محل حادثه است که وظیفه تخلیه افراد باقیمانده در محل و همچنینی مابقی لوازم تیم حادثهدیده را دارد.
ساعت 9:45 خبر میرسد به دلیل صعبالعبور بودن مسیر و عدم دسترسی عوامل انتظامی به محل دستور انتقال از بازپرس محترم بهشرط مستندسازی از صحنه حادثه و عملیات حمل توسط تیم نجات صادرشده است. پس از انجام عملیات کیسه و بسکت کردن پیکر متوفی ساعت 10:20 عملیات انتقال آغاز میگردد در مرحله اول حمل بسکت به روی دست انجام میگردد و به دلیل عرض کم مسیر فقط امکان تردد یک نفر در طول مسیر بود، لازم به ذکر است در حین عزیمت بهپای آبشار مسیر ازنظر جابجایی و ایجاد کارگاه بررسیشده بود و کلیه نفرات تیم شش نفره بر تمامی مراحل حمل و جابجایی و تکنیکهای گرفتن بسکت و ایجاد کارگاه و طناب ریزی تسلط کافی داشتند و کلیه حرکات بهصورت چرخشی و بدون وقفه انجام پذیرفت.
برای حمل بسکت تا کف جاده از 13 کارگاه طبیعی از تنه درختان استفاده گردید و به علت پیچدرپیچ بودن مسیر و تنیدگی درختان نیاز بود بهکرات از دیویشن انسانی استفاده شود تا سایش طناب به حداقل برسد.
درنهایت ساعت 11:40 پس از گذشت یک ساعت و چهل دقیقه بسکت حامل متوفی در کنار جاده تحویل آمبولانس و عوامل انتظامی گردید و پس از سیر برخی عملیات قانونی و تحویل مستندات به عوامل انتظامی ساعت 14:30 مأموریت تیم پایان یافت.
ضمن عرض تسلیت به جامعه دره نوردان کشور امیدواریم با گسترش فرهنگ آموزش و تمرین صحیح و رعایت ایمنی شاهد بروز حوادث تلخ نباشیم.
اسامی نفرات اعزامی: حسین شایگان، محمدحسین رضوان دوست، حسین الوندی، سلمان بهمن دار، فرشاد کرمی، محمد امین، فرید صفری (سرپرست)
).
با تشکر از:
آقای پیمان یاوری رئیس اداره کوهستان سازمان امداد و نجات جمعیت هلالاحمر.
جمعیت هلالاحمر استان البرز.
تیم دره نوردان استان مازندران به سرپرستی آقای البرز مولانا.
تیم هیمالیانوردان استان البرز به سرپرستی آقای یونس رضاخانی.
عوامل پایگاه امداد و نجات جادهای پایگاه ندا (پل زنگوله).
راهنمای محلی جناب آقای سیروس سلطانی.
آقای کوشا دورانی بابت پشتیبانی و در اختیار گذاشتن بخشهای مهمی از لوازم فنی تیم.
آقای مجید ثقفی بابت همکاریها در بخش ارائه آخرین اطلاعات و اخبار راهبردی و همچنین هماهنگیهای مؤثر.
آقای حامد حسینی به جهت سرپرستی کمک به تخلیه ابزار و لوازم تیم حادثهدیده از محل.
عوامل اعزامی نیروی انتظامی پاسگاه مرزنآباد
و کلیه عزیزانی که خیرخواهانه و بهدور از چشمداشتی به یاریمان شتافتند.
با تقدیم احترام
تیم اعزامی جستجو و نجات کوهستان استان البرز